Boraboy Kasabası Tarihçesi

Genel Tarihçe ;

Kasabada yaÅŸayan yaÅŸlılar kasabanın kuzey doÄŸusunda kızıltaÅŸdibi mevkiinde eski yerleÅŸimlere ait izlerin bulunduÄŸunu, güneydoÄŸusundaki güvere mevkiinde ise kilise kalıntılarının bulunduÄŸu belirtiliyor. Yine TaÅŸova Tarihini araÅŸtıran heyetin baÅŸkanı Ä°stanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Edebiyatı Fakültesi Tarih bölümü ÖÄŸretim Üyelerinden Prof. Dr. Mehmet ÖZSAÄ°T, Boraboy kasaba çevresinde Roma devrine ait bir kalenin varlığından söz etmiÅŸtir. Elde edilen bu veriler kasaba ve çevresinde ilk yerleÅŸenlerin Türk ve Müslüman olmadıklarını göstermektedir. Türkler Malazgirt Zaferini izleyen dönemlerde Boraboy ve çevresinde görülmeye baÅŸlamıştır.

1257’de Arapça olarak yazılan Vakfı Seyid Nurettin Der Karye-i Zeytuva Tab-i Sonisa adlı eserde kasabayı kuran ailelerin ilk öncelikleri, bugünkü yerleÅŸim alanının 2 Km. güneyindeki Bostan Deresi mevkiini kışlak olarak çadırlarda göçebe hayatı sürdüÄŸünü belirtilmektedir. Bostan deresi mevkiinde göçebe olarak yaÅŸayan ailenin hayvanlarının fırtınalı (boralı) bir günde kaçarak rüzgara karşı korunaklı bu günkü yerleÅŸim alanına sığındığı belirtilir. Fırtınadan sonra hayvanlarını aramaya çıkan aileler hayvanlarının bulunduÄŸu rüzgara karşı korunaklı olan (boraboy) vadiyi beÄŸenmiÅŸler ve vadi tabanı bataklık olduÄŸu için vadinin kuzey yamacına, bugünkü Keltepe (gültepe) mahallesine çadırlarını kurmuÅŸlardır.

Bugünkü kasaba yerleÅŸim alanına ilk gelenler Deli Mehmetler, Mustafa Beyler, ve Ä°mamoÄŸulları aileleridir. Bu ailelerin kökenleri BaÄŸdat’a dayanmaktadır. Daha sonraki yıllarda kasabaya; Türkmenistan’dan Gölgeciler, Kışlacık’ tan Kışlacıklar, Karaartal’ dan Demirciler, Musul’dan MusuloÄŸulları ve BaÄŸdat’dan Karacalar bugünkü yerleÅŸim alanına gelmiÅŸlerdir.

Boraboy; Cumhuriyet devrinde Tokat’ın Erbaa ilçesine baÄŸlı iken yine aynı ilçeye baÄŸlı YemiÅŸen Bükü köyü TaÅŸova ismini alarak ilçe olunca TaÅŸova’nın köyleri arasında yer almıştır. 24 Aralık 1952 tarihli 5996 sayılı kanun ile TaÅŸova ilçesi Amasya ili sınırları içine alınınca Boraboy’da il bazında Amasya’ya baÄŸlanmıştır. 1964 yılında da köy isimlerinin TürkçeleÅŸtirilmesi gündeme gelince Boraboy “Gölbeyli” adını almıştır. Nüfusun hızla artması ve 1970 nüfus sayımında 2583’e ulaÅŸması göz önüne alınarak 1971’de Gölbeyli’de belediye teÅŸkilatı kurulmuÅŸtur. Gölbeyli 1990 yılında da iki mahalleye ayrılmıştır. Ä°ki mahalle arasındaki sınırı Boraboy deresi oluÅŸturmaktadır. Boraboy deresinin kuzeyindeki kısım Bahçelievler, güneyindeki kısım ise Yakakent mahallesi adını taşımaktadır.

Boraboy'un OluÅŸumu

Boraboy kasaba çevresinde Roma devrine ait bir kalenin varlığından söz etmiÅŸtir. Elde edilen bu veriler kasaba ve çevresinde ilk yerleÅŸenlerin Türk ve Müslüman olmadıklarını göstermektedir. Türkler Malazgirt Zaferini izleyen dönemlerde Boraboy ve çevresinde görülmeye baÅŸlamıştır.

1257’de Arapça olarak yazılan Vakfı Seyid Nurettin Der Karye-i Zeytuva Tab-i Sonisa adlı eserde kasabayı kuran ailelerin ilk öncelikleri, bugünkü yerleÅŸim alanının 2 Km. güneyindeki Bostan Deresi mevkiini kışlak olarak çadırlarda göçebe hayatı sürdüÄŸünü belirtilmektedir.

Boraboy'un Eski Adı ve Anlamı

“Boraboy” isminin kaynağı konusunda çeÅŸitli rivayetler öne sürülmektedir. Birinci varsayım; kasaba çevresinde Roma devrine ait kalenin izlerinin bulunduÄŸu; kasabanın rüzgara karşı korunaklı bir konumda olması ve ülkemizde de adının kaynağı Roma devrine dayanan yerlerin fazlalığı “Boraboy” adının Roma-Yunan Rüzgar tanrısı “Borais”ten gelmiÅŸ olabileceÄŸidir.

Ä°kinci varsayım; “Boraboy” adının ”Bora Bey “ den gelmiÅŸ olabileceÄŸidir. Türk halkının adetlerine sevilen büyüklerin adının yaÅŸatılması yaygın olarak görülmektedir. Göçebe halkın yaÅŸatılması yaygın olarak görülmektedir. Göçebe halkın başında da bilgili yiÄŸit bora isimli bir bey bulunması bu nedenle de Boraboy haline dönüÅŸmüÅŸtür. Bir diÄŸer varsayım ise kasabaya ilk yerleÅŸen ailelerin BaÄŸdat’ dan geldiÄŸi bilinmektedir.Bu ailelerin hepsinin bir boya mensup olabileceÄŸi  ve boyların adının da Bora olacağı imkan edilmektedir.

Köy isimlerinin 1964 TürkçeleÅŸtirilmesi gündeme gelince boraboy’ un Gölbeyli ÅŸeklinde ÅŸeklinde deÄŸiÅŸtirilmesi uygun görülmüÅŸtür. Yeni ismi “Gölbeyli” olmasında Boraboy gölünün varlığı ve kasaba erkeklerinin çalışmayı fazla sevmeyip bey hayatı sürmesi etkili olmuÅŸtur. Ancak 1994’de kasabanın “Boraboy Gölü” ile özdeÅŸleÅŸtiÄŸi belirterek adının tekrar Boraboy olması için çeÅŸitli giriÅŸimlerde bulunulmuÅŸ ve Ä°çiÅŸleri Bakanlığının 20 Mart 1995 tarih ve 661 sayılı yazısı 1580 sayılı Belediye Kanunun 9. maddesine göre CumhurbaÅŸkanı Süleyman DEMÄ°REL ve Bakanlar  kurulunca imzalanarak Gölbeyli ismi Boraboy olarak 30 Mart 1995 de deÄŸiÅŸtirilmiÅŸtir. Karar resmi gazetenin 03 Mayıs 1995 tarihli 22276 sayılı nüshasında yayınlanarak yürürlüÄŸe girmiÅŸtir.

Cumhuriyet Döneminde Boraboy'un Durumu

Boraboy; Cumhuriyet devrinde Tokat’ın Erbaa ilçesine baÄŸlı iken yine aynı ilçeye baÄŸlı YemiÅŸen Bükü köyü TaÅŸova ismini alarak ilçe olunca TaÅŸova’nın köyleri arasında yer almıştır. 24 Aralık 1952 tarihli 5996 sayılı kanun ile TaÅŸova ilçesi Amasya ili sınırları içine alınınca Boraboy’da il bazında Amasya’ya baÄŸlanmıştır. 1964 yılında da köy isimlerinin TürkçeleÅŸtirilmesi gündeme gelince Boraboy “Gölbeyli” adını almıştır. Nüfusun hızla artması ve 1970 nüfus sayımında 2583’e ulaÅŸması göz önüne alınarak 1971’de Gölbeyli’de belediye teÅŸkilatı kurulmuÅŸtur. Gölbeyli 1990 yılında da iki mahalleye ayrılmıştır. Ä°ki mahalle arasındaki sınırı Boraboy deresi oluÅŸturmaktadır. Boraboy deresinin kuzeyindeki kısım Bahçelievler, güneyindeki kısım ise Yakakent mahallesi adını taşımaktadır.